Kedili komşu kadının cadı olduğu ilk defa bu kitapta ortaya çıkmıştır.

Mektup kendini okumuyor filmdeki gibi. Dudley hastaneye gitmiyor.
Dudleyler evden hastane için çıktığında Zümrüdüanka Yoldaşlığı üyeleri eve geliyor. Filmde kısa yoldan bağlanmış.

Kitapta yoldaşlık üyeleri Harry’yi götürmeden önce güvenlik kontrolü yapıyor ve gökyüzünde ışıkla işaret bekliyorlar.

Filmde Harry’ye kağıtla adres gösterme yok. Kitapta kısa bir süre karargah evinin adresini gösterip sonra kaldırıyorlar.

Sirius köpek formunda mahkemeye gitmiyor, verdiği fotoğrafı da Moody evde Harry diğerlerinin sınıf başkanı olduğunu öğrendiği gün gösteriyor ve Harry aslında üzülüyor.

“Laklak Lovegood” gafını filmde Hermione yapıyor. Kitapta boş kompartman ararken Ginny yapıyor ama luna duymamış da olabilir. (s. 214) Ancak ilerleyen sayfalarda Hermione ve Ron Sınıf Başkanları kompartmanından dönüyor ve Harry, Luna, Neville ve Ginny’ye katılıyor. Burada Harry’nin dikkatini Luna’nın elindeki dergi çekiyor. Bu Hermione bu dergiyle ilgili “paçavra” yorumunu yaptıktan sonra Luna derginin editörünün babası olduğunu söylüyor ve burada bir nevi pot kırmış oluyor. (s. 224)

Hermione yaz tatilinde ev cinlerini serbest bırakmak için şapkalar örmüştür. Bu şapkaları ortak salona bırakıp üzerini çer çöple örterek ev cinlerinin fark etmeden almalarını sağlamak istemektedir. Ron ise onların özgür olmak istemediklerini düşünüp Hermione odasına gittikten sonra şapkaların üzerindeki çer çöpü temizlemektedir. (s. 294)

Ron takıma tutucu pozisyonunda girebilmek için gizli gizli antreman yapıyor (Harry Umbridge’in yanında cezaya kalmışken) ve takıma girmeyi başarıyor. (s. 316)

Percy bakanlık tarafında saf tutarak Dumbledor’u destekleyen ailesiyle bağlarını koparmıştır. Ron’un eskiden kendisinin olduğu gibi sınıf başkanı olduğunu öğrenince ona uzun bir mektup göndermiştir. Bu mektupta önce Ron’u tebrik etmiş ardından Harry’yle arkadaşlığının onu kötü etkileyeceğine, okulda yakında düzenin değişeceğine ve Prof. Umbridge’in çok iyi olduğuna değinmiştir. (s. 339)

Victor Krum Drumstrang’da son sınıf öğrencisi olmasına rağmen Harry’nin kendisinin bile yapamadığı şeyleri yaptığını söylemiştir. Hermione bunu Harry’yi kendilerine ders vermeye ikna etmeye çalışırken söylüyor. Hatta Ron da hala Victor’la görüşüyor olmalarına şaşırıyor. Hermione ise mektup arkadaşım olamaz mı diyerek Ron’u tersliyor. (s. 379)

Ginny’nin Michael Corner diye filmde çok ön plana çıkarılmamış bir karakterle çıktığını söylüyor Hermione. Bunun üzerine Ron şaşırıyor çünkü onun Harry’den hoşlandığını düşünüyor. Hermione de hoşlandığını fakat aylar önce ondan vazgeçtiğini söylüyor. Harry de böylece neden Ginny’nin artık kendisiyle konuşmaya başladığını anlamış oluyor çünkü eskiden yanındayken hiç konuşmuyormuş .(s. 398)

Harry, Hedwig’le Sirius’a gizlice mektup göndermiştir. Dönüşte baykuşu saldırıya uğramıştır. (s. 409) Sirius bu mesajında aynı yerde görüşmekten söz etmektedir yani şömine yoluyla. Ancak gün ve saat gelince görüşmeleri şöminede kapma hareketi yapmaya çalışan bir el kesmiştir. Bu elin Umbridge’e ait olduğunu düşünen üçlü Hedwig’e saldıranın ve Harry’nin mesajlarını okuyanın Umbridge olduğu kanısına varmıştır. (s. 426)

Hermione’nin ördüğü şapka ve kaşkolların evcinlerini serbest bırakmakta çok da işe yaramadığını öğreniyoruz. Çünkü evcinleri bunu kendilerine hakaret sayıyormuş. O yüzden de Gryffindor Kulesini temizlemeyi iyice bırakmışlar. Dobby ise Harry’yi görme şansı olursa diye geliyormuş. Ayrıca kıyafetleri de sevdiğinden tüm bunları üst üste takıyormuş. (s. 439) Tüm bunları anlattıktan sonra, Harry’ye diğer arkadaşlarına ders vermek için aradığı yeri de Dobby söylüyor. (Gelen Giden Oda/ İhtiyaç Odası) (s. 440)

Grup ilk kez toplandığında Hermione’nin çağrısıyla önce Harry’nin liderliğini oylamışlardır. Ardından da yine Hermione gruba isim bulmayı teklif etmiştir. Birkaç öneriden sonra Cho “Defans Organizasyonu”nu (D.O.) teklif etmiştir. Ginny de kısaltmanın iyi olduğunu ancak bunun “Dumbledore’un Ordusu” olursa daha iyi olacağını söylemiştir. Sonuçta Bakanlığın en büyük korkusu budur. (s. 446)

Filmde yer verilmeyen bir diğer detay da Hermione’nin grubun kolay iletişim kurabilmesi için (F.Y.B.S. düzeyinde olan) Değişken Büyüsü uyguladığı sahte Galleon’lar. Böylece çok değişken toplantı saatlerini duyurmak için farklı binalardan bir sürü ünsanın toplanmasındansa Harry kendisindeki Galleon’un tarihini ayarlıyor ve diğerlerindeki Galleon da küçük bir ısı uyarısıyla yeni tarihi gösteriyor. Hermione bunu yaparken fikir aklına Ölüm Yiyenler’in kollarındaki yara izlerinden gelmiş.
Hermione’ye yöneltilen meşhur “Nasıl oluyor da sen Ravenclaw’da değilsin?” Sorusu da burada geliyor. (s. 454)

İlk maçta Gryffindor kazanınca Malfoy Harry ve Weasleylerin ailesine hakaretler ederek onları kışkırtmış ve kendisine saldırmalarını sağlamıştır. Bunun üzerine Umbridge Harry ve ikizlerin bir daha Quidditch oynamalarını yasaklamıştır. Harry yerine Ginny Arayıcı olarak takıma alınmıştır. (s. 514)

Sirius Hogwarts’ın eski müdürü Armando Dippet’in torununun torunudur. Harry, yılanın Arthur Weasley’e saldırdığını rüyasında gördükten sonra Dumbledore çocukların geleceğini Sirius’a portre yoluyla haber vermesi için “Phineas” diye seslendikleri Dippet’ten istemiştir. (s. 537)

Prof. Lockhart’ı St Mungo Hastanesinde görmüşlerdir. (s. 577) Ayrıca Neville Longbottom’ın annesi ve büyükannesini de. Harry hikayelerini daha önceden bilse de ekibin geri kalanı ilk defa orada öğrenmiştir. (s. 584)

Snape, Harry’ye Zihinbend dersleri alacağını söylemek için Sirius’un evine geldiğinde ikisi birbirine asa çekecek kadar ortam gerilmiştir. Sirius, Harry Hogwarts’a dönecekken Snape çok canını sıkarsa kendisiyle iletişime geçebilmesi için paketin içinde bir şey vermiştir. Harry bunun ne olduğuna bakmasa da aslında Sirius’a ulaşması gerektiğinde pakette ne olduğunu bilseydi belki de kitabın sonundaki tuzağa düşmezdi.

Zihinbend zihni Zihnefend’e karşı koruyor. Bu da Snape’in Voldemort huzurunda nasıl yakalanmadan yalan söyleyebildiğini açıklıyor. (s. 601)

J.K. Rowling’in önceki röportajlarından kitabı yazmaya başlarken Harry için kimi uygun gördüğünü çoktan seçtiği anlaşılıyor. Sanırım bu yüzden kitapta da Cho oldukça ikinci plana atılmış. Harry çoğu zaman aklına Cho gelince bir yükmüş gibi davranıyor. Noel tatili sonrasında Cho’nun Hogsmeade için Harry’den randevu almaya çalışmasından sonra doğru düzgün görüşmemişler bile. (s. 628) Bu şekilde yazar aslında okuyucunun Cho’yu sevmesini de engelliyor. Zaten bu karaktere gösterdiği davranış biçimi yüzünden ırkçılıkla bile suçlandı. En azında kıza iki soyadı kombinasyonundan bir isim üretmek yerine uğraşıp isim bulsaydı, diye.

Filmde yer almayan bir diğer detaysa Hermione’nin eski gazeteci Rita Skeeter’ı ve babası Dırdırcı’nın editörü olan Luna Lovegood’u ayarlayıp Harry’nin geçen seneki hikayesinin tamamını anlattığı bir yazı hazırlayıp yayınlatması. Normalde Rita’yı sevmezler ama ana yayın organlarında (Gelecek Postası vs.) gerçek hikayeye hiç yer verilmeyince Hermione de pek kale alınmayan bir dergi de olsa Dırdırcı’yı kullanmaya karar veriyor. (s. 644) Harry’nin Dırdırcı’ya verdiği röportaj çok satıyor. Umbridge okulda yasaklayınca tüm öğrenciler sayfaları büyüleyerek gizliden okumayı başarıyorlar. Çoğu hoca da konuşmaları yasak olsa da seviniyor ve bunu bir şekilde Harry’ye belli ediyorlar.

Filmin aksine kitapta D.O.’yu Cho değil hep yanında gezdirdiği arkadaşı Marietta gammazlıyor. Hermione’nin isimleri yazdırdığı kağıda yaptığı büyü sayesindede suratında kocaman “GAMMAZ” yazıyor. Ayrıca yakalandıkları gece Dobby kısa bir süre önce gelip D.O.’yu uyarmayı başarıyor. Herkes kaçsa da Harry kapıya yakın bir yerde Malfoy tarafından yakalanıyor.

Film’de Dumbledore hemen yok oluyor, kitapta diğerlerini güçlü bir büyüyle bayıltıp kısa bir süre McGonagall’la ve Harry’yle konuşup öyle yok oluyor. (s. 703)

Harry kitapta Umbridge’in odasında yakalanmıyor. Sirius’la babası hakkında konuşmak istediği için Umbridge’in odasındaki şömineyi kullanması gerekiyor. O sırada ikizler de okulda karışıklık çıkarıyorlar. Kitapta iki sefer yaşanan karışıklığı filmde tek sefere toplamışlar. (s. 760)

Hagrid’in kardeşinin yanına Umbridge’e yakalanmamak için bir quidditch maçı sırasında gidiyorlar. Harry yasaklı ama Ron takımda olduğu için sadece Harry ve Hermione Hagrid’in peşinden gidiyor. Dev ise kitapta Hermione’yi kapmaya çalışsa da başaramıyor. (s. 784)

Eğer ben kaçırmadıysam filmde çok önemli bir detay daha atlanmış. Yaz tatilinde Harry’ye Ruh Emicileri gönderen de Umbridge’miş. Harry’yi odasında yakaladığında önce veritaserum kullanmak istiyor. Sonra kalmadığını öğrenince cruciatus lanetini kullanmak istiyor. Hermione Bakan’ın bunu onaylamayacağını söyleyince Umbridge “Bilmediği şeyden Cornelius’a zarar gelmez” diyor. Ardından Ruh Emicileri kendinin gönderdiğini itiraf ediyor. (s. 839)

Kitapta Hermione Umbridge’den kurtulabilmek için onu Hagrid’in kardeşinin yanına götürmeyi değil at-adamların karşısına çıkarmayı planlıyor. At-adamlar Umbridge’i götürdükten sonra ise Harry ve Hermione’yi bırakmak istemiyorlar. Bu sırada Hagrid’in kardeşi (Grawp) gelip Hagrid’i ararken Hermione’yi (Hermi) hatırlayıp onlara dokunmadan at-adamlara saldırıyor. Böylece Harry ve Hermione başlarındaki belalardan kurtulmuş oluyorlar. Ancak asaları yok ve okuldan çok uzaktalar, nasıl döneceğiz diye üzülürken Ron, Ginny, Luna ve Neville çıka geliyor. Onlar da Malfoy ve ekibinden kurtulup, asaları da alıp gelmişler ve artık Sirius’u kurtarmaya gitmek istiyorlar. (s. 856)

“Kayıtsızlık ve ihmal, düpedüz sevmemekten daha fazla hasar yaratır çoğu kez…” -Dumbledore (s. 936)

Genel değerlendirme

Filmde elbette bir süreye uymak zorundalar ve kitabın Türkçe versiyonu 975 sayfa tutuyor. O yüzden bazı konulara hiç değinmeden bazılarını da birleştirerek çekmişler. Yine de ana duyguyu veriyor. Örneğin Fred ve George’un isyanı birleştirilmiş, hem eğlenceli hem de görsel efektleri güzel yapılmış. Harry Umbridge’in şöminesi için iki kez odasına girmemiş de tek seferde yakalanmış. Quidditch maçlarına hiç değinilmemiş. Ginny kitapta çok daha aktif olunca filmde de biraz daha göz önüne getirilmiş.

Yukarıda zaten insanların kafasında “Cho Chang’e bu kötülük bilerek mi yapıldı” gibi bir soru oluştuğundan söz etmiştim. Kitapta Harry ve Cho’nun bir ilişkisi yok bile denebilir aslında. Her diyalog Cho aksiyon alırsa yaşanıyor ve Harry’nin hayatında hiçbir şey değişmiyor. Sadece ödevlerini yapıp Ron ve Hermione’yle takılmaya devam ediyor. Yazar’ın aklında Harry’yi başkasıyla birlikte bitirmek olduğu için ben bilerek böyle yaptığını düşünüyorum. Kitapta da pat diye görüşmeyi kestiklerinden muhtemelen filmde buna biraz daha sebep bulabilmek için gammazcıyı Cho’nun arkadaşı yerine Cho yapmışlar. Böylece pat diye görüşmeyi bırakmaları bu yüzdenmiş gibi görünüyor.

Bu kitapta birden bire Ginny ve aşk hayatı da daha çok gözler önüne seriliyor (Hermione bildiği için Harry ve Ron’a bahsediyor. Kitap sonunda da Ginny kendisi söylüyor). Ayrıca Ginny ve Hermione’nin de kız kıza güzel bir arkadaşlıkları var gibi ama kitap Harry üzerinden anlatıldığı için sahne olarak çok fazla göz önüne gelmiyor. Ginny becerikli ve yetenekli gösterilmek istenmiş bu yüzden Quidditch takımında fena bir iş çıkarmıyor (diğer takımın Tutucusu Cho’dan Snitch’i bile kapıyor). Ayrıca savaşmaya hazır olduğunu hem Dumbledore’un Ordusuna girerek hem de Harry’nin arkasından Esrar Dairesine gitmeyi kabul ederek göstermiş oluyor. Ginny’nin özellikle Fred ve George’tan çok fazla şey öğrendiği ve oldukça cesur olduğu ön plana çıkarılıyor.

Fred ve George’un açmayı planladıkları şaka dükkanı için gece gündüz çalışmaları ve okul başlayınca da gönüllü öğrenci deneklerle sürekli ürünlerini geliştirip reklam yapmaları kitap boyunca işleniyor. Hatta bu değirmenin suyu nereden geliyor diye merak edenler ikizleri yanlış şeylerle suçlamasın diye en sonunda Harry onlara Üç Büyücü Turnuvasından kazandığı parayı verdiğini itiraf ediyor. Fred ve George Dumbledore da okuldan gidince kalma ihtiyacı hissetmiyorlar ve Umbridge’e karşı efsaneye dönüşen gösterilerini yaptıktan sonra süpürgeleriyle okuldan kaçıp şaka dükkanlarını açıyorlar. Kitabın sonunda kendilerine ejderha derisinden ceket yaptıracak kadar iyi para kazandıklarını görüyoruz.

Malfoy bu kitapta oldukça önemsiz bir karakter gibi kalmış bence. Yani ilk kitaplarda Crabbe ve Goyle neyse onun gibi. Normalde daha etkili bir düşmanken artık kendisinden çok daha büyük düşmanlar olunca o Teftiş Mangasıyla daha alt ve yardımcı karakter rolüne bürünmüş. Harry’ler de artık kendisine alıştığı için (Quidditch maçındaki kışkırtması dışında) çok da etkilenmiyorlar gibi.