Koronavirüsün hızla yayılıp her yanı sarmasıyla birlikte evde kalma şansı olan bizler de uzaktan eğitim/çalışma yöntemiyle hayatımızı evlerimizden idame ettirmeye başladık. Evde tüm gün kapanmak ve normalden daha az sosyalleşmek kimi zaman sıkıcı olsa da bütünün iyiliği için bu dönem dışarıyla fiziksel temasımızı olabildiğince azaltmamız gerekiyor.

Virüs öncesi dönemde “evde kalmak”, okula ya da işe ara vermek, biraz yavaşlamak ve kendimize zaman ayırmak anlamına geldiği için hayallerimizi süslüyordu. Şimdi ise tüm vaktimizi evde geçirdiğimizden dolayı bunalıyoruz ve yapacaklarımızı planlamazsak evdeki vaktin de ne kadar hızlı ve verimsiz geçtiğine şahit oluyoruz.

Bu dönemde önemli olan her ne kadar sağlığımızı korumak olsa da işten ya da okuldan verilen görevleri yerine getirmeye devam etmemiz gerekiyor. Bunun üzerine bir de birkaç kişisel hedefimizi seçip gerçekleştirebilirsek ne mutlu bize…

Peki, yapılacakları yapmak için ve büyük hedeflerinizi küçük parçalara bölerek her gün bir adım daha yaklaşmak için siz nasıl bir yöntem izliyorsunuz?

Geçmişte ben de “to-do list” yani yapılacaklar listesini deneyenlerdendim. Ancak bir süre sonra, bittiği için üzerini çizemediğim hedeflerimin çokluğundan dolayı hayal kırıklığına uğruyor, motivasyonumun düşmesine neden oluyordum. Çok geçmeden to-do list yapmaktan vazgeçtim ve üniversiteye geçtikten sonra da ajanda tutmaya ağırlık verdim.

Neyse ki geçenlerde okuduğum bir makale bu “to-do list” olayını tek beceremeyenin ben olmadığımı fark etmemi sağladı. Konu üzerinde biraz araştırma yaptıktan sonra bulduğum artıları ve eksileri sizlerle paylaşmaya karar verdim. Böylece evde olduğunuz bu süreçte yapmanız gerekenleri ertelemeden yapmak için hangi yöntemin sizin için daha iyi olacağına karar verebilir, hedeflerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Ama yine de daha önce “to-do list” yapmayı hiç denemediyseniz, size uygun olup olmadığını test etmenizde yarar var.

Artıları        

Yapmanız gerekenleri görmenizi ve hiçbir şeyi kaçırmamanızı sağlar.

Önem sırasına koyabilir ve önce önemlileri bitirebilirsiniz.

Yapılacak görevi yazdıktan sonra sürekli aklınızda tutup zihninizi meşgul etmeyi bırakabilirsiniz.

Üretkenliğinizi ve özgüveninizi arttırır.

Zamanınızı planlamanıza yardımcı olur.

Stresinizi azaltır.

Eksileri

Listeniz uzadıkça daha çok stres altına girersiniz.

Yapılacakları nasıl önem sırasına koyacağınızı bilemeyebilirsiniz bu da asıl yapacaklarınızı yapılmamış bırakır.

Önemli olan listede bir maddeye tik atmak haline geldiğinde, günün sonunda tüm küçük işleri yapmış ama asıl önemli olan ve çok vakit alacak işleri yapmamış olabilirsiniz. (E-maillerinizi kontrol etmek 5 saniye almaz ve size bir tik atma hazzı kazandırırken, tarih dersi projenizi ya da Eng 102 research paper’ınızı yazmak belki de haftalar alır ve size o anlık tik hazzını yaşatamaz.)

Listenizde yapılması gereken büyük işler kaldığı sürece listeniz hiç kısalmaz, üzerine yenileri eklenir.

Sürekli ertelediğiniz ve yapamadığınız işleri gördükçe moraliniz bozulur ve kendinizi yetersiz hissedersiniz.

Yapmadığınız ya da yarım kalmış aktiviteler zihninizi meşgul eder ve o anda yaptığınız işe tam anlamıyla kendinizi veremezsiniz. Buna Zeigarnik etkisi de denir. Rus psikolog Bluma Zeigarnik bir restoranda otururken tuhaf bir durum dikkatini çekiyor. Garsonlar siparişi sadece yerine getirip bitirene kadar akıllarında tutuyorlar. Sonraysa sanki hiç olmamış gibi tamamen unutuyorlar. Zeigarnik bunu deneysel ortama taşıyor ve deneklerden 20 kadar basit aktiviteyi yerine getirmelerini istiyor.

Özel hayatınız ve okul/çalışma hayatınız listede birbirine girebilir ve bu hayatınızı daha kolaylaştırmak için icat edilmiş şey tam tersi etki gösterebilir.

Durun daha yazı bitmedi…

Zeigarnik etkisi işte tam olarak bu… Denekler kendilerine verilen bu aktiviteleri yaparken psikolog bazılarını yarıda kesip onlardan diğer aktiviteye geçmelerini istiyor. Deney sonunda, deneklere hangi aktivitelerin akıllarında daha çok kaldığı soruluyor. Sonuç olarak yarım kalan aktivitelerin tamamlananlardan iki kat fazla hatırlandığı ortaya çıkıyor. Dizilerin özel olarak son sahnede olayı yarıda kesmeleri ve bir kısmını duyduğunuz şarkıların tüm gün dilinize dolanmasının sebebi de bu. Yani yapmadığınız ya da yarım kalan aktiviteleri gördükçe zihniniz onunla meşgul oluyor ve o anda yapmakta olduğunuz aktiviteye odaklanamıyorsunuz.

İşte, eğer evde vaktinizi daha verimli kullanmak ve yapacaklarınızı yetiştirmek için ‘to-do list’ yapmaya karar verirseniz bunlar karşılaşabileceğiniz artı ve eksileriydi.

Yine de her şeyden önemlisi sağlık, sıhhat ve moraliniz. Bu dönemde kendinizi gerçekçi olmayan hedefler koyarak stres altında bırakmayın, en az başkalarına olduğu kadar kendinize de nazik davranın…

Eğer sizin de evde işlerinizi yetiştirmek için uyguladığınız bir yöntem varsa aşağıda paylaşabilirsiniz, böylece karşılıklı öğrenmiş oluruz.

Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle…

Bu yazının ilk hali GazeteBilkent‘te yayınlanmıştır.

Kaynaklar:

http://www.crosswalk.com/faith/women/the-one-thing-that-s-wrong-with-your-to-do-list.html

http://www.earlybirdmom.com/blog/different-to-do-list/

https://www.linkedin.com/pulse/to-do-list-your-enemy-richard-a-moran

http://www.robinskey.com/the-benefits-of-to-do-lists-and-whats-on-

http://www.bbc.com/future/story/20130129-the-psychology-of-the-to-do-list

http://www.lifehack.org/articles/productivity/why-lists-dont-work-and-how-change-that.html

https://www.kuraldisi.com/zeigarnik-etkisi/

@stilclassics

bestanimations

fastcompany.net

usatsneakhype

https://www.moo.com/images/ideas/lists/slideshow.jpg?q=1-36020655900

lifehack.org